ئەیۆن: گۆڤارێکی دیجیتاڵی بیرۆکە و فەلسەفە و کلتوور

ئەیۆن (Aeon) گۆڤارێکی دیجیتاڵی بیرۆکە و فەلسەفە و کلتوورە. هەموو ڕۆژێکی هەفتە وتاری نوێ بڵاو دەکاتەوە، ئەیۆن خۆی بە بڵاوکراوەیەک دەناسێنێت کە “گەورەترین پرسیارەکان دەکات و نوێترین و ڕەسەنترین وەڵامەکان دەدۆزێتەوە، کە لەلایەن دەسەڵاتدارانی پێشەنگ لە جیهاندا لەسەر زانست و فەلسەفە و کۆمەڵگا پێشکەش دەکرێن.” گۆڤارەکە لەلایەن گرووپی میدیایی ئەیۆن (Aeon Media Group) بڵاو دەکرێتەوە، کە نووسینگەکانی لە لەندەن (London) و نیویۆرک (New York) و مێلبۆرن (Melbourne) هەیە.

مێژوو

ئەیۆن (Aeon) لە مانگی ئەیلوولی ٢٠١٢ لە لەندەن (London) لەلایەن پۆڵ و بریگید هێنس (Paul and Brigid Hains)، ژن و مێردێکی ئوسترالی دامەزراوە. ئێستا نووسینگەکانی لە لەندەن (London) و مێلبۆرن (Melbourne) و نیویۆرک (New York) هەیە. لە ١ی تەمموزی ٢٠١٦، ئەیۆن (Aeon) وەک خێرخوازییەکی تۆمارکراو لەگەڵ کۆمیسیۆنی خێرخوازی و قازانج نەویستەکانی ئوسترالیا تۆمارکرا، لە پۆلێنەکانی پێشخستنی کلتوور و پێشخستنی پەروەردە. ئەیۆن (Aeon) لقەکەی خۆی، ئەیۆن ئەمریکای (Aeon America) وەک خێرخوازییەک لە پۆلی 501(c)(3) لە ئەمریکا (US) لە بواری پەروەردە تۆمار کرد. لە نیسانی ٢٠٢٠ ئەیۆن (Aeon) ماڵپەڕێکی خوشکی بە ناوی سایکی (Psyche) دەستپێکرد، کە بە ناوی چەمکی سایکی (Psyche) لە دەروونناسیدا ناونراوە، کە بیرۆکە و ڕێنمایی و ڤیدیۆکان لەسەر دەروونناسی و فەلسەفە و هونەرەکان بڵاو دەکاتەوە.

فۆرمات

ناوەڕۆکی ئەیۆن (Aeon) پێکهاتووە لە وتارە درێژخایەن و قوڵەکان و فیلمی دیکۆمێنتاری کورت لەژێر ناوی ڤیدیۆی ئەیۆن (Aeon Video). ئەیۆن (Aeon) پێشتر بیرۆکەکانی ئەیۆن (Aeon Ideas) ی بڵاو دەکردەوە، کە پێکهاتبوون لە وتاری کورت. ئەمانە ئێستا لە بڵاوکراوە نوێیەکە، سایکی (Psyche) بڵاو دەکرێنەوە.

ڤیدیۆی ئەیۆن

بەرنامەی ڤیدیۆی ئەیۆن (Aeon Video) پێکهاتووە لە هەڵبژاردنی چڕوپڕ، فیلمی دیکۆمێنتاری کورت کە تایبەتن بە ئەیۆن (Aeon)، و زنجیرەی ڕەسەن کە لەلایەن ئەیۆن (Aeon) بەرهەم دەهێنرێن. دیارترینیان زنجیرەی In Sight ە، کە چاوپێکەوتن و گفتوگۆ لەگەڵ فەیلەسوف و زانایان و بیرمەند و نووسەرە پێشەنگەکان لەخۆدەگرێت.

چەندین تایبەتمەندی ئەیۆن (Aeon) وەک هەڵبژاردەی ستافی ڤیمۆ (Vimeo Staff Picks) هەڵبژێردراون، لەوانە Dramatic and Mild، American Renaissance، Grandpa and Me and a Helicopter to Heaven، Cutting Loose، Glas، و World Fair.

بەشداربووان

بەشداربووان بریتین لە: پیتەر ئادەمزۆن (Peter Adamson)، مارتین دەبلیو ئەنگلەر (Martin W. Angler)، ئەلاین بادیۆ (Alain Badiou)، جولیان باگینی (Julian Baggini)، فیلیپ باڵ (Philip Bal)، شەهیدا باری (Shahidha Bari)، سڤێن بیرکێرتس (Sven Birkerts)، ئارماند د’ئانگۆر (Armand D’Angour)، دەیڤید دۆیچ (David Deutsch)، ڤینسێنت تی. دیڤیتا (Vincent T. DeVita)، فرانس دێ واڵ (Frans de Waal)، ڤینچێنزۆ دی نیکۆلا (Vincenzo Di Nicola)، دەیڤید دۆبس (David Dobbs)، تیم فوتمان (Tim Footman)، ئالن فرانسس (Allen Frances)، کارل جەی فریستۆن (Karl J Friston)، جێسا گامبڵ (Jessa Gamble)، مایکڵ گرازیانۆ (Michael Graziano)، تۆبی گرین (Toby Green)، پێکا هەمەلەینن (Pekka Hämäläinen)، سابین هۆسێنفێلدەر (Sabine Hossenfelder)، ئەی. ئێڵ. کێنێدی (A.L. Kennedy)، مارێک کۆن (Marek Kohn)، ئۆلیڤیا لاینگ (Olivia Laing)، جانا لێڤین (Janna Levin)، تیم لۆت (Tim Lott)، مەحمود مەمدانی (Mahmood Mamdani)، فرانسیس تی. مەکاندرۆ (Francis T. McAndrew)، جۆرج موسەر (George Musser)، ئەلۆندرا نێلسۆن (Alondra Nelson)، وێندی ئۆرێنت (Wendy Orent)، دەیڤید پاپینۆ (David Papineau)، ڕووت پادێل (Ruth Padel)، ماسیمۆ پیگلیوچی (Massimo Pigliucci)، ستیڤن پوول (Steven Poole)، جۆن کویگین (John Quiggin)، ئێما ڕۆتشیلد (Emma Rothschild)، کلاودیۆ ساونت (Claudio Saunt)، ئەنیل سێث (Anil Seth)، داڤا سۆبێل (Dava Sobel)، ڕۆجەر سکروتون (Roger Scruton)، ئیریک شڤیتزگیبێل (Eric Schwitzgebel)، کامیلا تاونسێند (Camilla Townsend)، مۆشیک تێمکین (Moshik Temkin)، ئێڵی ڤینتیادیس (Elly Vintiadis)، نایجڵ واربێرتۆن (Nigel Warburton)، مارگارێت وێرتیم (Margaret Wertheim)، ئی. ئۆ. ویڵسن (E.O. Wilson)، ئێد یۆنگ (Ed Yong)، و جەیمی بارتڵێت (Jamie Bartlett).

پێشوازی ڕەخنەگرانە

بەڕێوەبەری دەستەی نووسەران بریگید هێنس (Brigid Hains) لە ساڵی ٢٠١٨ خەڵاتی میدیایی پڕۆفێشناڵەکانی کۆمەڵەی فەلسەفەی ئوسترالیاسیای بەدەستهێنا.

وتاری مارگارێت وێرتیم (Margaret Wertheim) “چۆن بیرکاری یاری بکەین” لە ئەنتۆلۆژیای باشترین نووسین لەسەر بیرکاری ٢٠١٨ (Best Writing on Mathematics 2018) کە لەلایەن چاپخانەی زانکۆی پرینستۆن (Princeton University Press) بڵاوکراوەتەوە، نمایش کراوە.

وتاری ڕێبێکا بۆیل (Rebecca Boyle) “کۆتایی شەو” لە ئەنتۆلۆژیای باشترین نووسینی ئەمریکی لەسەر زانست و سروشت ٢٠١٥ (The Best American Science and Nature Writing 2015)، بە ناوی “کاریگەرییە تەندروستییەکانی جیهانێک بێ تاریکی” نمایش کراوە.

وتاری جێسا گامبڵ (Jessa Gamble) “کۆتایی خەو؟” لەلایەن کۆمەڵەی نووسەرانی زانستی بەریتانی وەک باشترین تایبەتمەندی ساڵی ٢٠١٣ دەستنیشانکرا.

لە ساڵی ٢٠١٣، هامیش مەککێنزی (Hamish McKenzie) لە Pando Daily ئەیۆن (Aeon) ی بە “باشترین نموونەی گۆڤارێک کە بۆ سەردەمی مۆبایل دروست کراوە” ناوبرد.

زۆرێک لە وتارەکانی ئەیۆن (Aeon) لە لیستی National Geographic Top Science Longreads نمایش کراون: وتاری ڕۆس ئەندەرسن (Ross Andersen) “The vanishing groves” لە ساڵی ٢٠١٢ نمایشکرا، و وتارەکەی “Omens” لە ساڵی ٢٠١٣ نمایشکرا؛ وتاری لی بیلینگز (Lee Billings) “Drive-thru astronomy” لە ساڵی ٢٠١٣ نمایشکرا؛ و وتاری ڤێرۆنیک گرینوود (Veronique Greenwood) “Cows might fly” هەروەها لە ساڵی ٢٠١٣ نمایشکرا.

هاوبەشەکان

ئەیۆن (Aeon) هاوبەشی لەگەڵ چەندین ڕێکخراو و بڵاوکراوە هەبووە، لەوانە زانکۆی کامبریج: سەنتەری لێکۆڵینەوەی مەترسییە بوونییەکان (University of Cambridge: Centre for the Study of Existential Risk)، چاپخانەی زانکۆی پرینستۆن (Princeton University Press)، چاپخانەی ئێم ئای تی (MIT Press) و فێستیڤاڵی HowTheLightGetsIn. هاوبەشی دەنگی هەیە لەگەڵ ئەپی دەنگی، Curio.

بڵاوکردنەوەی دوبارەی Creative Commons

وتارەکانی بیرۆکە کە ئێستا بەردەست نین، بە مۆڵەتی Creative Commons بەردەستن بۆ بڵاوکردنەوەی دوبارە. ئەم پارچە نووسراوانە لەلایەن دەزگاکانی ڕاگەیاندنی ئۆنلاین وەک The Atlantic و BBC سەندی کراون.

سەرچاوەکان

بەستەرە دەرەکییەکان

• ماڵپەڕی ئەیۆن (Aeon website)

گۆڤارە کلتورییەکان کە لە شانشینی یەکگرتوو بڵاوکراونەتەوە

گۆڤارەکانی زمانی ئینگلیزی

گۆڤارەکان لە لەندەن بڵاوکراونەتەوە

گۆڤارەکان لە ساڵی ٢٠١٢ دامەزراون

گۆڤارەکانی ئۆنلاین لە شانشینی یەکگرتوو بڵاوکراونەتەوە

گۆڤارەکانی ئۆنلاین لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بڵاوکراونەتەوە